مشکلات ادرار و مدفوع نوزاد
ادرار نوزاد
نوزاد ممکن است هر 1 تا 3 ساعت یک بار و یا 4 تا 6 بار در روز ادرار کند.
اگر نوزاد بیمار باشد و یا تب داشته باشد و یا در هوای خیلی گرم، میزان ادرارش کم می‌شود.
دفع ادرار نباید درد داشته باشد. اگر شما متوجه بیقراری و درد نوزاد خود موقع ادرار کردن شدید، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید، زیرا ممکن است این درد ناشی از عفونت و یا وجود مشکلی در مجرای ادراری نوزاد باشد.
در کودکان سالم، ادرار زرد کم رنگ تا پررنگ متغیر می‌باشد. پررنگ شدن ادرار ناشی از کم نوشیدن مایعات می‌باشد.
مشکلات ادراری
- برخی مواقع متوجه یک لکه صورتی رنگ در پوشک نوزادتان می‌شوید که ممکن است آن را با لکه خون اشتباه بگیرید. در حقیقت این لکه، نشانه غلیظ بودن ادرار می‌باشد که رنگ صورتی دارد. اگر نوزاد شما حداقل چهار پوشک را در روز خیس می‌کند، نگران نباشید، اما اگر لکه صورتی رنگ در پوشک نوزادتان دیدید، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
- وجود خون در ادرار و یا لکه خونی در پوشک، طبیعی نیست و باید این موضوع را با پزشک متخصص اطفال در میان گذاشت. این لکه خون ممکن است به علت زخم کوچکی در پوست باشد که پوشک ایجاد کرده است و مسئله مهمی نباشد، اما می‌تواند ناشی از یک مشکل جدی برای نوزاد هم باشد.
- اگر خونریزی همراه با درد شکم و یا خونریزی در سایر اندام‌ها بود، باید به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
مهم‌ترین نگرانی درباره اسهال، از دست دادن آب بدن نوزاد می‌باشد. لذا در صورت وجود اسهال همراه با تب در نوزاد، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید
مدفوع نوزاد
طی چند روز اول بعد از تولد، مدفوع نوزاد (مکونیوم) شروع می‌شود.
مکونیوم به رنگ سیاه و یا سبزپررنگ است و قبل از تولد، روده نوزاد را می‌پوشاند و هنگامی که مکونیوم تمام شد، رنگ مدفوع به زرد- سبز برمی‌گردد.
زمانی که نوزاد شروع به خوردن غذاهای جامد کند، قوام مدفوع از حالت نرم به شل و آبکی تغییر می‌یابد.
اگر نوزاد با شیرخشک تغذیه می‌شود، معمولا رنگ مدفوعش قهوه ای مایل به زرد و یا زرد می‌باشد و سفت‌تر از مدفوع نوزادی است که از شیرمادر تغذیه می‌کند.
مشکلات مدفوع
- اگر مدفوع نوزاد سفت و یا خیلی خشک باشد، ممکن است نشاندهنده آن باشد که نوزاد مایعات کافی دریافت نمی‌کند و یا مایعات زیادی را به خاطر تب یا گرما یا یک بیماری از دست داده است.
- هنگامی که مدفوع نوزاد سفت می‌شود، ممکن است نشاندهنده آن باشد که نوزاد غذاهای یبوست‌آور را زیاد مصرف کرده است، از قبیل: غلات و یا شیر گاو. لازم به ذکر است که مصرف شیرگاو برای نوزادان زیر یک سال ممنوع است.
- اگر فرایند هضم غذا کند شود، به علت آنکه نوزاد مقدار زیادی غلات در روز مصرف کرده و یا غذای نوزاد نیاز به تلاش بیشتری برای هضم کردن دارد، رنگ مدفوع ممکن است سبز شود.
- اگر نوزاد قطره آهن دریافت کند، رنگ مدفوع ممکن است قهوه‌ای تیره شود.
- اگر نوزاد ناراحتی جزئی در مقعد خود داشته باشد، رگه های خونی ممکن است در روی مدفوع دیده شود.
- اگر مقدار زیادی خون، مخاط و یا آب در مدفوع نوزاد وجود داشته باشد، فورا به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید، زیرا ممکن است این علائم نشاندهنده مشکلات روده‌ای باشد.
- از آنجایی که در حالت عادی، مدفوع نوزاد نرم و کمی آبکی می‌باشد، به راحتی نمی‌توان فهمید که نوزاد دچار اسهال شده است یا نه.
افزایش ناگهانی دفعات مدفوع کردن (بیش از یک بار مدفوع کردن بعد از غذاخوردن) و وجود مقدار زیادی مایع در مدفوع، نشاندهنده ابتلای نوزاد به اسهال است.
- اسهال ممکن است نشانه‌ای از عفونت روده‌ای باشد و یا ممکن است در اثر تغییرات رژیم غذایی رخ داده باشد.
- اگر نوزاد شیرمادر خوار است، به علت تغییرات رژیم غذایی مادر، می‌تواند به اسهال مبتلا شود.
- مهم‌ترین نگرانی درباره اسهال، از دست دادن آب بدن نوزاد می‌باشد.
- در صورت وجود اسهال همراه با تب در نوزاد، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
پودربچه‌های معطر در برخی نوزادان باعث حساسیت پوستی می‌شوند. لذا سعی کنید کمتر از این مواد استفاده نمایید و در صورت سوختن پای بچه در اثر ادرار یا مدفوع، تحت نظر پزشک از پمادهای مخصوص کودکان برای بهبود سوختگی استفاده کنید
تعداد دفعات مدفوع کردن
تعداد دفعات اجابت مزاج در نوزادان مختلف، متفاوت می‌باشد.
بسیاری از نوزادان بعد از غذاخوردن، مدفوع می‌کنند که این ناشی از رفلکس معده-روده می‌باشد که باعث می‌شود هرگاه معده پر شود، سیستم گوارشی فعال گردد.
نوزادان 3 تا 6 هفته‌ای و برخی از نوزادان شیرمادر خوار دارای یک بار اجابت مزاج در هفته هستند که این طبیعی می‌باشد، به علت آنکه شیر مادر مقدار کمی مواد زائد دارد، بنابراین کاهش دفعات مدفوع کردن، نشانه یبوست نیست و نوزاد به طور ثابت وزنش زیاد می‌شود.
اگر نوزاد شیرخشک خوار است، باید حداقل روزی یک بار اجابت مزاج داشته باشد.
اگر نوزاد به علت سفتی مدفوع، زور بزند و تعداد دفعات اجابت مزاج نیز کمتر از حد طبیعی باشد، ممکن است دچار یبوست شده باشد و بهتر است به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
پوشک نوزاد را دیر عوض نکنید
به طور عادی، باکتری موجود در مدفوع، اوره را می‌شکند (اوره جزئی از مواد موجود در ادرار می‌باشد) و در نتیجه موجب PH قلیایی و تحریک پوست می‌شود. پس اگر کودک مدفوع کرد، باید پوشک نوزاد را فورا عوض نمود، برای اینکه پوست نوزاد همیشه باید خشک بماند تا زخم نشود.
سوختگی ناشی از پوشک، در پوست مرطوب بیشتر رخ می‌دهد.
پوشک‌های قابل جذب، حاوی لایه‌ای از ژل می‌باشند که آب را جذب می‌کنند. این پوشک‌ها بعد از کمی ادرار کردن، پوست را خشک نگه می‌دارند، اما هنگامی که پوشک کاملا خیس شد، باید عوض گردد.
پودر بچه برای خشک نگه داشتن پوست هنگام کمی تعریق خوب است، اما برای خشک نگه داشتن پوست هنگام ادرار یا مدفوع کردن مناسب نیست. در ضمن لازم نیست بعد از هر بار ادرار و یا مدفوع کردن، پودر بچه به پای نوزاد بزنید.
در ضمن پودربچه‌های معطر در برخی نوزادان باعث حساسیت پوستی می‌شوند و مضرند. لذا سعی کنید کمتر از این مواد استفاده نمایید و در صورت سوختن پای بچه در اثر ادرار یا مدفوع، تحت نظر پزشک از پمادهای مخصوص کودکان برای بهبود سوختگی استفاده کنید.
مطالب مرتبط:
چگونه اسهال کودک را درمان کنیم؟
